Με στόχο την εξεύρεση νέων τρόπων και μεθόδων, βασισμένων σε επιτυχημένες πρακτικές και μεθοδολογικά εργαλεία από τον επιχειρηματικό τομέα της οικονομίας, για την προσέγγιση και αντιμετώπιση βασικών θεμάτων και προβλημάτων που απασχολούν τον δημόσιο τομέα σε διάφορα επίπεδα και πεδία της δραστηριότητάς του, η ΑΞΙΟΤΗΣ επεξεργάστηκε κείμενο βασικών θέσεων και προβληματισμού σχετικά με ορισμένες κρίσιμες μεταβολές στο διοικητικό τοπίο της χώρας. Η περαιτέρω εξειδίκευση αυτών μπορεί να συμβάλει αποφασιστικά στην αισθητή αλλαγή σε ορισμένες τουλάχιστον από τις όψεις (δυσ-)λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης στη χώρα μας.
Τα 26 αυτά σημεία παρουσιάζονται εδώ με τη σειρά προτεραιότητας που προέκυψε με κριτήρια τη σημασία και τον επείγοντα χαρακτήρα κάθε θέματος.
- Ορθολογική στελέχωση της κορυφής των Δημοσίων Οργανισμών
Είναι ανάγκη να δημιουργηθεί ένα νέο σύστημα για τη στελέχωση της διοικητικής κορυφής δημοσίων επιχειρήσεων & οργανισμών.
Το σύστημα αυτό θα πρέπει να οριοθετεί ζητήματα όπως οι απαιτήσεις των θέσεων, τα προσόντα των ατόμων που θα τις καλύπτουν, τους τρόπους αναζήτησης, διατήρησης και ανάπτυξης των στελεχών, κ.λπ. - Διαδικασία στελέχωσης κυβερνητικών θέσεων & οργανισμών
Μελέτη και υλοποίηση ενός νέου συστήματος για τη διαδικασία επιλογής των ανωτάτων στελεχών (μετακλητών υπαλλήλων) του δημόσιου τομέα. - Δημιουργία φορέων ανάπτυξης εθνικής στρατηγικής
Δημιουργία επιτελικών μηχανισμών υψηλής ποιότητας και κύρους για την αντιμετώπιση, σε μεσο-μακροπρόθεσμο ορίζοντα, σύνθετων διυπουργικών προβλημάτων (προτάσεις στρατηγικής-παρακολούθηση εφαρμογής). - Ορθολογική επανίδρυση του Κράτους
Αντιμετώπιση του φαινομένου της δημιουργίας νέων δημόσιων φορέων, οργάνων, ανεξάρτητων αρχών κ.λπ. χωρίς την παράλληλη και ταυτόχρονη κατάργηση των υπηρεσιών που μέχρι εκείνη την ώρα ήταν αρμόδιες για τα θέματα που ανατίθενται στους νεοϊδρυόμενους φορείς. - Εφαρμογή νέου μοντέλου διοίκησης στο Δημόσιο
Εφαρμογή αρχών και μεθόδων ενός νέου τρόπου διοίκησης (new public management) στο Δημόσιο. Ανάθεση της ευθύνης για εποπτεία του συστήματος (monitoring) σε έναν νέο θεσμό, το «Συμβούλιο Δημόσιας Διοίκησης», με ευθύνη για τη διενέργεια «ελέγχων λειτουργικότητας» (scrutinies) στο Δημόσιο. - Εφαρμογή επαγγελματικού management στη Δημόσια Διοίκηση
Εφαρμογή σύγχρονων αρχών και μεθόδων διοίκησης (management) στο Δημόσιο κατά τα πρότυπα των μεγάλων επιχειρήσεων και οργανισμών. - Η συμπεριφορά του Κράτους σε σχέση με την καθημερινότητα του πολίτη
Παραπάνω από αναγκαία είναι η αντιμετώπιση θεμάτων της καθημερινότητας στο πλαίσιο μιας νέας αντίληψης και αλλαγής της συμπεριφοράς του Κράτους απέναντι στον απλό πολίτη. Ενδεικτικά αναφέρονται:
Ταχεία και αναγκαστική διόρθωση των κακοτεχνιών σε δημόσια έργα από τους υπεύθυνους εργολάβους-αναδόχους (π.χ. κακοτεχνία στην ασφαλτόστρωση της Ε.Ο. Αθηνών-Λαμίας στο τμήμα Άγ. Στέφανος-Μαλακάσα).
Επιβολή και ταχεία είσπραξη προστίμων στους διαφημιζόμενους που τοποθετούν αφίσες ή αναρτούν πανό ή άλλο υλικό σε μη επιτρεπόμενα σημεία.
Πραγματική καταπολέμηση της γραφειοκρατίας με κατάργηση μη αναγκαίων διαδικασιών, δικαιολογητικών, κ.λπ. Ιδίως προέχει η εφαρμογή της ιδέας για την ανάληψη της ευθύνης από τον πολίτη μέσω του δειγματοληπτικού ελέγχου της ειλικρίνειας των όσων δηλώνει και επιβολή αυστηρής ποινής σε περίπτωση ανακρίβειας.
Δεν επιτρέπεται το Κράτος να θεσμοθετεί ότι ο «έχων χρήματα» μπορεί να αψηφά τις συνέπειες των νόμων (π.χ. πρόστιμο και διάρκεια αφαίρεσης πινακίδων αυτοκινήτου). - Ανταγωνιστικότητα: Διαμόρφωση εθνικής στρατηγικής επενδύσεων
Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας επιβάλλει τη διαμόρφωση μιας εθνικής στρατηγικής για την ενίσχυση των επενδύσεων και την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων. - Απλοποίηση διαδικασιών ιδιωτικών επενδύσεων – Κωδικοποίηση
Είναι ανάγκη να απλοποιηθούν και να κωδικοποιηθούν οι διάσπαρτες και εξαιρετικά γραφειοκρατικές διατάξεις που διέπουν τις ιδιωτικές επενδύσεις. - Επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης
Ανάγκη εξεύρεσης λύσης στα παρατηρούμενα συχνά φαινόμενα εξαιρετικά μεγάλης καθυστέρησης στην εκδίκαση υποθέσεων και μάλιστα φορολογικού χαρακτήρα (υπάρχει περίπτωση φορολογικής αντιδικίας επιχείρησης με τη φορολογούσα αρχή επί 23 χρόνια). Γεγονός που δεν συμβάλλει στην ενίσχυση του επιχειρηματικού κλίματος και την προσέλκυση επενδύσεων. - Καταλογισμός ευθυνών για θέματα διαπλοκής – διαφθοράς
Ανάγκη τεκμηρίωσης της ενοχής και παραπομπής κάποιων υψηλόβαθμων στελεχών του προηγούμενου «συστήματος». - Καταπολέμηση της διαφθοράς
Δημιουργία «Εθνικής Επιτροπής Διαφάνειας», η οποία, λειτουργώντας ως ένας ακόμη στυλοβάτης του δημοκρατικού πολιτεύματος (acting as a “truth machine” for democracy), θα αναλάβει τον επιλεκτικό και εστιασμένο σε βάθος έλεγχο περιπτώσεων διαφθοράς στον δημόσιο βίο. - Αναζήτηση λύσεων ισορροπίας μεταξύ περιβάλλοντος & ανάπτυξης
Εκτός των περιπτώσεων αγνής περιβαλλοντικής ευαισθησίας, οι επικαλούμενοι το «περιβάλλον και την ανάγκη προστασίας» ως ανυπέρβλητο πρόβλημα σε διάφορες προτάσεις επενδυτικής πρωτοβουλίας εννοούν απλώς χρήση γης (δηλ. αξία γης) είτε έχουν άλλους στόχους ή κρυφή agenda (π.χ πολιτική ή/και προσωπική).
Είναι ανάγκη, συνεπώς, να αναζητηθούν πολιτικοί, νομικοί και επικοινωνιακοί τρόποι για τη βιώσιμη ανάπτυξη, με ενσωμάτωση των γνήσιων περιβαλλοντικών απόψεων. Η σχετική προσέγγιση του θέματος μπορεί να γίνει σε επίπεδο διοικητικών μονάδων, ενώσεων επιχειρηματικών φορέων, επιχειρήσεων, κ.λπ. - Έγκαιρη ενημέρωση στην χώρα για τις επικείμενες εξελίξεις και αποφάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Πολλές αποφάσεις που διαμορφώνονται στις Βρυξέλλες και πρέπει να εφαρμοστούν στη χώρα μας, γίνονται γνωστές στη «βαθιά δομή» της διοίκησης πολύ αργότερα και αρκετά ίσως διαστρεβλωμένες, με αποτέλεσμα κάποια λάθη όχι μόνο εφαρμογής αλλά και επιλογής πολιτικής. Είναι ανάγκη, συνεπώς, να δημιουργηθεί ένα σύστημα έγκαιρης ενημέρωσης και προειδοποίησης (early warning system) ως προς τη συμβατότητα και την εναρμόνιση των σχεδιαζόμενων μέτρων στη χώρα με τα ισχύοντα σε κοινοτικό επίπεδο. - Εξυγίανση των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (ΜΜΕ)
Ανάγκη για την αντιμετώπιση του προβλήματος της τεράστιας ισχύος και της επιρροής στον πολιτικό & οικονομικό βίο που έχουν αποκτήσει τα τελευταία χρόνια τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
Ενδεικτικά αναφέρονται η προώθηση ή/και υποστήριξη αλλότριων συμφερόντων, η παραπληροφόρηση που συχνά είναι μεγάλη, η χαμηλή αισθητική, κ.λπ., με αποτέλεσμα άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις στην κυβέρνηση, στο κράτος, στην αγορά, στο πνευματικό επίπεδο των πολιτών.
Επιβάλλεται η προσέγγιση του θέματος σε επίπεδο κυβερνητικό - πολιτικό, αλλά και σε αυτό των επιχειρήσεων, καθώς και η εξεύρεση λύσεων σε πολιτικό, νομικό και επικοινωνιακό επίπεδο. - Διαχείριση κρίσεων (crisis management)
Σήμερα δεν υπάρχει στο Δημόσιο και τους φορείς του κάποιο ειδικό σύστημα ή κατάλληλη μέθοδος έγκαιρης προετοιμασίας για την αντιμετώπιση ενδεχομένων κρίσεων. Είναι ανάγκη, συνεπώς, να υπάρξουν τέτοια προγράμματα κατά τα πρότυπα των μεγάλων επιχειρήσεων και οργανισμών. - Εταιρική Διακυβέρνηση στις ΔΕΚΟ
Προτείνεται η διερεύνηση του τρόπου εφαρμογής των αρχών και μεθόδων της Εταιρικής Διακυβέρνησης στις ΔΕΚΟ. - Βελτίωση του κυκλοφοριακού με μείωση μετακινήσεων
Ανάγκη ανάληψης πρωτοβουλιών και εφαρμογής διοικητικών ενεργειών των οργανισμών του δημοσίου για τη μείωση των μετακινήσεων με στόχο τη βελτίωση του κυκλοφοριακού προβλήματος στις μεγάλες πόλεις της χώρας και μάλιστα στην πρωτεύουσα. - Εκσυγχρονισμός θεσμικού πλαισίου ίδρυσης επιχειρήσεων
Το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο είναι πλέον ξεπερασμένο και επιβάλλεται να αναθεωρηθεί σε νέες βάσεις, με στόχο την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας. - Ορθολογικοποίηση ανάπτυξης δικτύων υποδομών
Ανάγκη για συνεργασία των Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας & των Δήμων για καταγραφή (με ψηφιακά συστήματα GIS) υπόγειων δικτύων κοινής ωφέλειας και περαιτέρω συνεργασία για εργασίες τομών- επισκευών-επεκτάσεων δικτύου. - Περιορισμός εφαρμογής της αρχής της μονιμότητας των Δημοσίων Υπαλλήλων
Αναζήτηση προτάσεων για τον περιορισμό εφαρμογής της αρχής της μονιμότητας στη δημόσια απασχόληση σε θέσεις εργασίας που συνεπάγονται άσκηση δημόσιας εξουσίας ή εξυπηρέτηση γενικότερων συμφερόντων του κράτους. - Μηχανισμοί ελέγχου της ακρίβειας
Η ακρίβεια συνεχίζει να αποτελεί πρόβλημα για τον μέσο Έλληνα πολίτη. Η αγορά δεν είναι σε θέση να ρυθμίσει όλα τα ζητήματα αυτόματα. Χρειάζονται και μηχανισμοί ελέγχου της αυθαιρεσίας κάποιων παραγόντων της αγοράς. - Περιφερειακή οργάνωση του Κράτους
Επανεξέταση της περιφερειακής οργάνωσης του κράτους, με ενδεχόμενη ανασυγκρότηση περιφερειών, νομαρχιών και δήμων προς την κατεύθυνση της μείωσης του αριθμού τους και ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας και αποτελεσματικότητάς τους. - Ανασχεδιασμός του ΑΣΕΠ με στόχο την αξιοκρατία
Αναδιάταξη του ΑΣΕΠ προς την κατεύθυνση αφενός μεν της εστίασης στην αξιοκρατική επιλογή στελεχών (μέσω δοκιμασιών, tests, κ.λπ.), αφετέρου δε της θεσμοθέτησης της παρέμβασής του στην ταχύτερη εξέλιξη (τύπου fast stream) των στελεχών που επιλέγονται με τις διαδικασίες του οργάνου αυτού. Εξαίρεση από τις διαδικασίες του ΑΣΕΠ στελεχών που υπηρετούν σε δημόσιες επιχειρήσεις (ΑΕ). - Ασφαλιστική μεταρρύθμιση με κοινωνική ευαισθησία
Προώθηση της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης παράλληλα με την αντιμετώπιση του προβλήματος της παραμονής στην αγορά εργασίας των εργαζομένων μεγάλης ηλικίας (θέμα γνωστό διεθνώς και ως ‘ενεργός γήρανση’) αλλά και της αντιμετώπισης της ανεργίας των νέων. - Ανακύκλωση απορριμμάτων
Ανάγκη ανάπτυξης ολοκληρωμένων πολιτικών για ανακύκλωση χαρτιού, γυαλιού, αλουμινίου, κ.λπ.