Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΞΙΟΤΗΣ
Μια αναδρομή με προοπτική
από το ιδρυτικό μέλος
Αντώνη Μακρυδημήτρη
Ήταν το 2005. Μια παρέα από ανήσυχους ανθρώπους με κοινές αρχές, έψαχναν να βρουν έναν τρόπο να παρέμβουν στα κακώς κείμενα του Ελληνικού κράτους. Η ιδέα για το «ΑΞΙΟΤΗΣ» ξεκίνησε από τον Βαγγέλη Μαρνέρη. Θα λέγαμε ότι είναι ο «ιστορικός πατέρας» του σωματείου.
Στην αρχή ο Βαγγέλης μίλησε σε μένα, που βρισκόμουν τότε σε νευραλγική θέση στο δημόσιο. Ακολούθησαν ο Γιάννης Αναστασόπουλος, ο Δημήτρης Δανηλάτος, ο Βασίλης Νικολετόπουλος. Καθένας από εμάς είχε την θέληση, τις ιδέες και την δυνατότητα να βοηθήσει ώστε να προχωρήσει η ιδέα. Η ιδέα της αξιοκρατίας. Τα Ελληνικά Συντάγματα του 1822, 1823 και 1827 το είχαν διατυπώσει εξαιρετικά: «Όλοι οι Έλληνες, εις όλα τα αξιώματα και τιμάς, έχουσι το αυτό δικαίωμα, δοτήρ δε τούτων μόνη η αξιότης εκάστου», ήτοι, «όλοι οι Έλληνες είναι δεκτοί εις όλα τα επαγγέλματα, έκαστος κατά το μέτρον της προσωπικής του αξίας». Έτσι επιλέχτηκε το όνομα «ΑΞΙΟΤΗΣ». Από την αξιοσύνη και την αξιοκρατική αντίληψη που θεμελιώνει μια υγιή Δημοκρατία.
Οι Έλληνες έχουν ένα ελάττωμα. Ενώ αγαπούν την ισότητα, τείνουν να εξισώνουν και να ισοπεδώνουν τα πάντα. Ίσως ο όρος ισοκρατεία να είναι κατάλληλος γι’αυτό. Πρέπει, ωστόσο, να διακρίνουμε τους ανθρώπους με βάση τις ικανότητες και τις αξίες, όχι αυτές που έχουν κληρονομήσει, αλλά ικανότητες και αξίες που έχουν αναπτύξει και καλλιεργήσει οι ίδιοι. Οι άνθρωποι πρέπει να κρίνονται από τα πνευματικά και ηθικά προσόντα, όχι από το τι παρέλαβαν, ποιος ήταν ο πατέρας τους.
Η αρχή ήταν δύσκολη. Επί δυόμιση χρόνια, μια φορά τον μήνα, γίνονταν συγκεντρώσεις για την διαμόρφωση της κοινής αντίληψης (understanding), της φιλοσοφίας του σωματείου ΑΞΙΟΤΗΣ. Ήταν χρόνια συστηματικής προεργασίας. Βασικό ζήτημα που θα αντιμετώπιζε η οργάνωσή μας: Πως επιλέγονται οι διευθυντές στις δημόσιες υπηρεσίες. Βάση των προτάσεων μας ήταν η σύμπραξη και του ιδιωτικού και όχι μόνον του δημόσιου τομέα στη διαδικασία, ενώ η βασική αρχή ήταν φυσικά ότι η επιλογή έπρεπε να γίνεται επί τον άξονα της αξιοκρατίας. Θύμιζε λίγο τις αρχές και την ίδρυση της φιλικής εταιρείας: «πως θα γίνει το έθνος κράτος και από ποιούς».
Στην συνέχεια για την διεύρυνση της αρχικής ομάδος του σωματείου ΑΞΙΟΤΗΣ, μεγάλο βάρος δόθηκε στους κανόνες επιλογής των μελών. Θα έπρεπε να συμμερίζονται τις αρχές και τις αξίες του και να έχουν πνεύμα ανιδιοτελούς προσφοράς. Να τηρούν τις προδιαγραφές και προϋποθέσεις αφοσίωσης στην ιδέα της αξιοκρατίας. Και τα κριτήρια αυτά τηρούνται αυστηρά. Η επιλογή έπρεπε να είναι αυστηρά ομόφωνη! Ο σύλλογος ΑΞΙΟΤΗΣ θα μπορούσε να είναι μια εστία δημιουργίας στελεχών, που θα μπορούσαν αργότερα να συμμετέχουν στην βελτίωση του κράτους και την ζωή όλων μας.
Προχωρήσαμε, η παρέα μας μεγάλωσε, η ιδέα μας ωρίμασε. Το επόμενο βήμα ήταν να συγκροτηθούμε σε ένα σωματείο. Την εποχή της ίδρυσης του σωματείου ήταν η εποχή της κρίσης των δημοσίων ταμείων, οι διαχειριστές τους είχαν διοριστεί ενώ δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις και απαιτήσεις της θέσης. Ήταν τότε που εκδόθηκε το πρώτο πόνημα: «Προτάσεις εφικτών αλλαγών για μια νέα δημόσια διοίκηση». Δυστυχώς, ενώ ο υπεύθυνος υπουργός εντυπωσιασμένος εξέφρασε την απόλυτη συμφωνία με τις προτάσεις του πονήματος, δεν υπήρξε συνέχεια. Οι προτάσεις συνάντησαν προσκόμματα, σιωπή και άρνηση από στελέχη της κυβέρνησης και τους παράγοντες όπου απευθύνθηκε το σωματείο μας. Η χρυσή ευκαιρία για την επανίδρυση του κράτους χάθηκε στα χρόνια 2005 – 2007. Έτσι η κρίση μας έπιασε απροετοίμαστους, σαν σπίτι που η σκεπή δεν διορθώθηκε πριν έρθουν οι βροχές.
Το πιο ευάλωτο σημείο της ελληνικής κοινωνίας είναι το ίδιο το κράτος. Φροντίζει να ελέγχει τους πολίτες του, μέσω των δομών, πελατειακής εξάρτησης. Η προσπάθεια του συλλόγου ΑΞΙΟΤΗΣ να αλλάξει αυτό έπεσε την εποχή εκείνη σε ώτα μη ακουόντων. ΤΟ σωματείο ΑΞΙΟΤΗΣ ήταν το μόνο ανάμεσα στα –λίγα υπάρχοντα τότε- σωματεία που είχε συγκεντρώσει τις προσπάθειες του στην εξάλειψη του clientism και ότι αυτό έπρεπε να αλλάξει με γνώμονα την αξιοκρατία.
Γιατί η Δημοκρατία δεν μπορεί να στυλωθεί χωρίς αξιοκρατία. Και τα επόμενα χρόνια θα είναι κρίσιμα αν θέλουμε να αναπτερώσουμε τις ελπίδες του λαού για Δημοκρατία.
Κάθε φορά που κάτι άλλαξε στην Ελλάδα, αυτό έγινε μέσα από κάποιο πολιτικό φορέα, όπου
πέρα από τα στελέχη, υπήρχε πάντα και ένας ηγέτης. Τομές και πράγματα έγιναν από την Φιλική
Εταιρεία – Επανάσταση 1821, Ι. Καποδίστριας – Ίδρυση του κράτους, Τρικούπης –Εκσυγχρονισμός, Βενιζέλος – Φιλελευθερισμός και ανάπτυξη, Κ. Καραμανλής – Ταχύρυθμη ανάπτυξη και ένταξη στην Ευρώπη. To σωματείο ΑΞΙΟΤΗΣ, δεν είναι κόμμα και δεν θα γίνει κόμμα. Είναι απλά κοντά στην αρχική δομή μιας συγκροτημένης ομάδας κοινωνικής παρέμβασης, για να υποστηρίξει την ιδέα της αξιοκρατίας, και να δημιουργήσει μια κουλτούρα αξιοκρατίας στην Ελλάδα.
Το σωματείο μας –όπως και άλλα συναφή- είναι χρήσιμα στο μέτρο της παραγωγής γνωστικού
κεφαλαίου, πληροφορίας που βελτιώνουν την κριτική συνείδηση των πολιτών. Αυτή η κριτική
συνείδηση, καθώς και το πνεύμα της αλληλεγγύης των πολιτών, καλλιεργείτο στην αρχαία Αθήνα
μέσα από τις θρησκευτικές τελετές, όπως τα Παναθήναια και τα Ελευσίνια μυστήρια, καθώς και
μέσα από το θέατρο. Έτσι οι αρχαίοι Αθηναίοι ανοίγονταν στην κοινωνία, ωθούσαν τους
πολίτες να αισθάνονται αλληλέγγυοι και πρόβαλαν τις σχετικές ιδέες. Αυτόν τον ρόλο παίζουν σήμερα τα σωματεία. Και σίγουρα το ΑΞΙΟΤΗΣ θέλει να δημιουργήσει κριτική συνείδηση και καλλιέργεια πνεύματος και να ενθαρρύνει την προσπάθεια για επιτυχία.
Το σωματείο ΑΞΙΟΤΗΣ θέλει να δείξει ότι η αναγέννηση έρχεται από το ανθρώπινο δυναμικό που το σημερινό πελατειακό κράτος απομακρύνει. Βοηθάει την ενίσχυση ατόμων για ανάπτυξη ικανοτήτων.
Μπορεί συμβουλευτικά να εντοπίζει ταλέντα, ιεραποστόλους της αξιοκρατίας και να σπάει, σαν
ένα παγοθραυστικό, ταμπού και εμπόδια για να ανοίξουν οι δρόμοι.
Και το τελευταίο εμπόδιο που πρέπει να υπερπηδήσει το σωματείο ΑΞΙΟΤΗΣ είναι το σε ποιον πρέπει να απευθύνεται. Δυστυχώς, οι πολιτικοί, τα ΜΜΕ και οι κυβερνήσεις κωφεύουν. Το ΑΞΙΟΤΗΣ απευθύνεται συνεπώς στους σκεπτόμενους Έλληνες, εντός και εκτός Ελλάδος. Αυτούς που είναι ακέραιοι, όχι εκκωφαντικοί, που συμμερίζονται την ιδέα της αξιοκρατικής ανασυγκρότησης και έχουν απογοητευθεί από την σημερινή Ελλάδα. Να γίνει ένα είδος εντευκτηρίου, και με περισσή περίσκεψη ακόμα και να προτείνει ηγετικά πρόσωπα που θα μπορούν να συμβάλλουν στην αξιοκρατία. Να βοηθήσει να ξαναγίνει η Ελλάδα ο φάρος του κόσμου στην κουλτούρα, τον πολιτισμό, την γλώσσα, τον «Βίο Ελλήνων» (Χρήστος Γιανναράς), να βρούμε εν τέλει το κρυμμένο μυστικό της χαμένης ποιότητας. Το ΑΞΙΟΤΗΣ έχει και την ευθύνη και το καθήκον και την δυνατότητα.
01-06-2014
Στοιχεία Βιογραφικού του Αντώνη Μακρυδημήτρη
Σπούδασε νομικά και πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές (LLM και Phd) με υποτροφία του ΙΚΥ στο London School of Economics and Political Science και στο University College του Πανεπιστημίου Λονδίνου. Ως υπότροφος του ιδρύματος Fulbright διετέλεσε το 1992 επισκέπτης ερευνητής (Research Fellow) στο Πανεπιστήμιο Princeton των ΗΠΑ και στα Πανεπιστήμια Cambridge και Λονδίνου της Αγγλίας.
Από το 1985 διδάσκει στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών αρχικά ως ειδικός επιστήμων και από το 1998 ως Καθηγητής Διοικητικής Επιστήμης (Επίκουρος Καθηγητής: 1988-92, Αναπληρωτής Καθηγητής: 1992-98). Υπήρξε διευθυντής του Τομέα Διοικητικής Επιστήμης και προΐσταται του Εργαστηρίου Διοικητικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Έχει αποτελέσει μέλος επιτροπών εμπειρογνωμόνων για θέματα δημόσιας διοίκησης στην Ελλάδα και το εξωτερικό, όπως γενικός γραμματέας του Ελληνικού Ινστιτούτου Διοικητικών Επιστημών, μέλος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, του Επιστημονικού Συμβουλίου του Διεθνούς Ινστιτούτου Διοικητικών Επιστημών και της Εκδοτικής Επιτροπής της Διεθνούς Επιθεώρησης Διοικητικών Επιστημών, καθώς και της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για τη Δημόσια Διοίκηση του Οικονομικού και Κοινωνικού Συμβουλίου του ΟΗΕ. Την περίοδο 2004-2009 ορίστηκε Σύμβουλος του Πρωθυπουργού για θέματα Δημόσιας Διοίκησης.
Έχει γράψει μελέτες και άρθρα για ζητήματα διοίκησης και διακυβέρνησης, δημόσιας πολιτικής, πολιτικής και διοικητικής ιστορίας, πολιτικής και κοινωνικής θεωρίας. Στα ερευνητικά του ενδιαφέροντα συγκαταλέγονται τα θέματα της μεταρρύθμισης του κράτους, της πολιτικής ηγεσίας και της ηθικής στη δημόσια διοίκηση και την πολιτική.
Έχει εκδώσει πέντε ποιητικές συλλογές και έχει μεταφράσει ποίηση και θέατρο.