Η μοναξιά της κορυφής σε συνδυασμό με τη μέθη της εξουσίας είναι ένα επικίνδυνα εκρηκτικό κοκτέιλ συναισθημάτων για τους Ηγέτες, που συχνά γίνονται ψυχροί, απόμακροι, λιγότερο εμφατικοί, αυθάδεις και περιφρονητικοί, ενεργούν παράλογα, εμφανίζουν ναρκισσιστικές και απόλυτες συμπεριφορές, θεωρώντας τους εαυτούς τους υπεράνω ανθρωπίνων ορίων και κανόνων, με άγνωστες συνέπειες για την εταιρία ή τη χώρα που διοικούν.
Οι επιτυχίες οδηγούν συχνά τον Ηγέτη σε υπέρμετρη αυτοπεποίθηση και μια ψευδή αίσθηση παντοδυναμίας που οικοδομεί τη βεβαιότητα ότι «τα ξέρει όλα». Έτσι, αρχίζει να κωφεύει σε κάθε λογική συμβουλή, επιδεικνύει απόλυτη συμπεριφορά, αρέσκεται σε κολακείες και παύει να ακούει τη γνώμη των άλλων πιστεύοντας στο δικό του αλάθητο.
Ο λόρδος Όουεν, διακεκριμένος βρετανός πολιτικός και νευρολόγος γιατρός, στο συναρπαστικό βιβλίο του «Ασθενείς ηγέτες στην εξουσία» εξετάζει τη λεπτή σχέση πολιτικής και ασθένειας, αναλύοντας και τα συμπτώματα μιας διαταραχής που περιγράφεται ως «Σύνδρομο της Ύβρεως», φαινόμενο που επηρεάζει όσους αποκτούν εξουσία και μπορεί να ωθήσει τους ηγέτες σε παράλογες και απερίσκεπτες ενέργειες.
Εάν λοιπόν οι επιτυχημένοι ηγέτες με το πέρασμα του χρόνου ίσως γίνονται επιρρεπείς στην αλαζονεία, ποια είναι η λύση;
Μια ασφαλιστική δικλείδα για ένα κράτος ή μια επιχείρηση, θα μπορούσε να είναι ο περιορισμός στη θητεία, έτσι ώστε μια χώρα ή ένας επιχειρηματικός οργανισμός να μπορεί να μετριάσει τις αρνητικές επιπτώσεις ενός ακραία αλαζονικού μοντέλου διοίκησης του ηγέτη που διακατέχεται από το «Σύνδρομο της Ύβρεως». Αν και κάποιες πολυεθνικές εταιρίες εφαρμόζουν ήδη πολιτική περιορισμένης θητείας στους επικεφαλής τους, σίγουρα δεν είναι εύκολο να συμβεί κάτι τέτοιο σε γενικευμένη κλίμακα.
Το βέβαιο είναι ότι η «χαρτογράφηση» του «Συνδρόμου της Ύβρεως» (τόσο από την ιατρική όσο και από την πολιτική επιστήμη) βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, πλην όμως φαίνεται να υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις πως πρόκειται για μια σοβαρή διαταραχή της πολιτικής και επιχειρηματικής εξουσίας που πρέπει να αντιμετωπιστεί, αν σκεφτεί κανείς οι πάσχοντες ηγέτες επηρεάζουν τις τύχες όσων διοικούν, πολλές φορές καθοριστικά…
Γιάννης Αναστασόπουλος
Πρόεδρος Δ.Σ. ΑΞΙΟΤΗΣ